We kunnen eigenlijk niet meer zonder het internet. Toch ligt er overal gevaar op de loer. Door deze simpele stappen te volgen, blijf jij echter helemaal veilig online:
- Update je besturingssysteem.
- Gebruik een virusscanner, zoals Norton 360.
- Zet je firewall aan.
- Gebruik een VPN. Wij raden hiervoor NordVPN aan.
- Manage je wachtwoorden. Maak dit voor jezelf gemakkelijk met de wachtwoordmanager van NordPass.
- Gebruik een versleutelde cloudservice, zoals MEGA.
- Pas op met downloaden.
- Houd je computer schoon.
- Blijf altijd op je hoede voor gevaar.
NordVPN
Wil je meer tips en tricks? Lees dan snel verder en bescherm jezelf in deze digitale wereld.
Cybercriminelen worden steeds slimmer. Gelukkig worden steeds meer mensen zich ook bewust van de risico’s van het internet. Naast phishingmails, virussen en malafide websites vormen ook onbeschermde netwerken een steeds groter probleem. Op een slinkse wijze worden je bankgegevens en wachtwoorden buitgemaakt, vaak zonder dat je het doorhebt.
Bewustwording is de eerste stap. Nu wil je er natuurlijk voor zorgen dat je veilig online kunt gaan. Hierbij willen wij je helpen! Na het doorlopen van de volgende 9 simpele stappen, ben je beschermd tegen de grootste boosdoeners op het internet.
Veel van deze tips zijn geschikt voor zowel je computer en tablet als voor je smartphone. Zo hoef je je geen zorgen meer te maken over je online veiligheid, op welk apparaat je ook zit. Hieronder vind je voor iedere stap in dit stappenplan een uitgebreide uitleg.
1. Update je besturingssysteem
Als bedrijven zoals Microsoft of Apple een nieuwe versie van een besturingssysteem uitbrengen, dan is dit meestal bedoeld om veiligheidslekken te dichten. Oudere besturingssystemen zoals Windows XP of oude Android-versies worden niet altijd meer geüpdatet. Hierdoor ontstaan er veiligheidslekken in deze systemen.
Hackers en andere kwaadwillenden misbruiken deze veiligheidslekken om schade toe te brengen aan je computer of om je persoonlijke gegevens te stelen. Het is daarom zeer belangrijk om je besturingssysteem altijd up-to-date te houden.
Om te controleren of je systeem up-to-date is kijk je in de instellingen van je computer. Je vindt deze instellingen op Windows erg gemakkelijk:
- Open de instellingen van je computer.
- Selecteer ‘Windows Update‘.
- Als je computer up-to-date is, zal het de melding ‘Uw pc is bijgewerkt‘ laten zien. Beschikbare updates vind je ook hier en je kunt er nog eens extra naar zoeken door op ‘Naar updates zoeken‘ te klikken.
Mocht je een oudere versie hebben van Windows dan zal dit er wellicht wat anders uitzien. Windows 10 en Windows 11 updaten automatisch het besturingssysteem, dus als je hier gebruik van maakt, hoef je je hier geen zorgen om te maken. Wel raden we je aan om eens in de zoveel tijd even te controleren of je besturingssysteem daadwerkelijk up-to-date is.
Op je Android-telefoon is het ook gemakkelijk om te controleren of het systeem up-to-date is:
- Open de instellingen en ga naar ‘Systeem en updates‘.
- Navigeer dan naar ‘Software-update‘.
- Hier zie je of je software up-to-date is en welke versie van Android je gebruikt. Je kunt hier ook handmatig controleren of er updates zijn.
2. Gebruik altijd een goede virusscanner
Het is altijd belangrijk om een goede virusscanner te gebruiken. Tegenwoordig is de meeste antivirussoftware zo goed ontwikkeld dat je naast virussen ook beschermd bent tegen schadelijke bestanden, malware en soms zelfs malafide websites. Omdat betaalde virusscanners ook heel simpel te installeren zijn, je nauwelijks merkt dat ze hun werk doen en vaak automatisch updaten, is het een goede stap om je online veiligheid te waarborgen.
Wij raden zelf Norton 360 aan als virusscanner. Norton komt steevast als beste uit onze tests en uit tests van verschillende vergelijkingswebsites. Daarbij is Norton 360 zeer simpel in het gebruik en zal je geen gevolgen merken in de snelheid van je computer. Je kunt Norton bezoeken door op de volgende knop te klikken.
3. Schakel je firewall in
Een firewall beschermt een computer in zekere mate tegen virussen, wormen, trojaanse paarden en aanvallen van hackers. Firewalls scannen als het ware wat er binnenkomt op jouw computer en identificeren of dit schadelijk is of niet. Als iets schadelijk is wordt het bestand tegengehouden. Hoe firewalls dit doen, lees je in ons artikel waarin we dieper ingaan op het verschil tussen antivirussoftware en firewalls.
De nieuwere Windows-computers zijn van zichzelf al uitgerust met een standaard firewall: Windows Defender. Het is wel belangrijk om te controleren of je firewall daadwerkelijk aanstaat. Dit kun je doen door te kijken bij de instellingen van jouw computer. Dit doe je als volgt:
- Ga binnen je computerinstellingen naar ‘Privacy en beveiliging‘.
- Klik hier op ‘Windows-beveiliging‘.
- Controleer of je firewall is ingeschakeld onder ‘Firewall- en netwerkbeveiliging‘. Als hier geen acties zijn vereist, staat de firewall aan.
Het kan ook zijn dat je zelf een andere firewall hebt geïnstalleerd. Veel bedrijven die zich specialiseren in online veiligheid, zoals Norton en Bitdefender, bieden namelijk hun eigen firewall aan samen met hun antivirusprogramma. Mocht je een firewall hebben van een dergelijke partij, dan kun je deze gebruiken. Hiervoor moet je dan vaak wel de Windows firewall uitzetten.
4. Maak gebruik van een VPN
Naast het beveiligen van je computer is het ook belangrijk om je internetverbinding te beveiligen. Wifi-netwerken, met name de openbare wifi-netwerken, zijn niet altijd veilig. Vooral het internet in hotels is erg onveilig, maar ook thuis zitten er risico’s verbonden aan een onbeveiligde, reguliere internetverbinding. Zo kunnen deze netwerken vaak ook door anderen bereikt en misbruikt worden.
Daarnaast bouwen websites een profiel van jou als bezoeker op aan de hand van de pagina’s die je bezoekt. Deze gegevens worden dan verkocht aan andere bedrijven om bijvoorbeeld gerichte reclame te maken. Ook is het mogelijk dat hackers al deze gegevens stelen van de bedrijven. Zo kun je slachtoffer worden van bijvoorbeeld identiteitsfraude.
Gelukkig kun je je verbinding sterker beveiligen met behulp van een Virtueel Particulier Netwerk (VPN). Een VPN versleutelt je gegevens, zodat deze niet zijn te lezen ook al worden ze onderschept. Zo kun je risicoloos internetbankieren of je belastingzaken regelen, waar je ook bent.
Met een VPN-verbinding loopt je internetverkeer bovendien via een beveiligde ‘VPN-tunnel’. Hierdoor blijf je anoniem, want niemand kan zien waar de data eigenlijk vandaan komen. Het mooie is dat een VPN werkt op alle apparaten die verbonden zijn met het internet. Dus of je nou op je computer, je tablet of smartphone zit, met een VPN beveilig je je verbinding.
Het is helemaal niet lastig om een VPN op je apparaat te installeren. Per apparaat hebben we een handige handleiding, maar in het kort komt het altijd op deze stappen neer:
De VPN’s die wij zouden aanraden zijn Private Internet Access (PIA) en NordVPN.
Private Internet Acces: veilig internetten met één druk op de knop
PIA is uitermate geschikt voor de Nederlandse gebruiker die op zoek is naar een gemakkelijk te gebruiken app. De app is namelijk in te stellen op Nederlands en is erg gemakkelijk te navigeren. Je hebt al met één druk op de knop een veilige verbinding tot stand gebracht.
Ook is PIA ontzettend veilig. En niet onbelangrijk, de dienst is erg goedkoop. Voor nog geen twee euro per maand heb je al een abonnement waarmee je verbinding maakt met servers over de hele wereld. Je test de service bovendien een hele maand gratis uit op tien apparaten door gebruik te maken van de 30 dagen geld-terug-garantie.
Koop PIA voor slechts €1,85 per maand (83% korting!)
- Sterke focus op privacy en security
- Scherp geprijsd
- Snelle, stabiele servers
NordVPN: extra hulp voor veilig internetten
Als je het niet erg vindt dat de software alleen in het Engels beschikbaar is (en in het Chinees, Duits, Frans, Japans en Spaans), dan is NordVPN de beste keuze. Deze top VPN biedt namelijk de beste beveiliging van alle providers op de huidige markt. Mocht je een vraag hebben aan de klantenservice, dan kun je die overigens ook in het Nederlands stellen. De website vertaalt de 24/7 live chat automatisch voor je.
De sterke encryptie vertraagt je internetconnectie nauwelijks. Je zult nog steeds probleemloos kunnen Netflixen of andere films kunnen streamen met de hoge snelheden van NordVPN. Alsof dat nog niet genoeg is, biedt ook deze VPN-provider een gratis proefperiode aan in de vorm van een geld-terug-garantie van 30 dagen.
Krijg 69% korting + 3 maanden gratis bij een tweejarig abonnement!
- Uitstekend beveiligd en uitgebreid servernetwerk
- Mooie en elegante applicatie
- Geen logs
5. Gebruik sterke wachtwoorden en wissel af
Veel mensen maken online gebruik van maar één wachtwoord of een variatie van een en hetzelfde wachtwoord. Deze mensen zijn veel kwetsbaarder voor hackers en andere kwaadwillenden dan mensen die unieke, sterke wachtwoorden gebruiken voor elk account. Een crimineel hoeft dan namelijk maar een wachtwoord te stelen om zo toegang te krijgen tot al je accounts.
Naast een ander wachtwoord voor elk account, is het belangrijk dat elk individueel wachtwoord sterk is. Een ijzersterk wachtwoord bestaat uit een combinatie van willekeurige cijfers, hoofdletters, kleine letters en symbolen. Best practice is om je wachtwoord uit minimaal acht tekens te laten bestaan. Voor meer tips over hoe je een veilig wachtwoord kunt maken kun je terecht op ons ‘how to‘-artikel: veilige wachtwoorden maken en beheren.
Extra tip: gebruik een wachtwoordmanager
Een Nederlander moet gemiddeld 67 wachtwoorden onthouden voor zijn of haar werk, volgens onderzoek van LastPass in 2019. Hier zijn persoonlijke accounts dus nog niet bij opgeteld. We snappen dat het lastig is om zoveel verschillende wachtwoorden te bedenken en te onthouden. Gelukkig bestaan er wachtwoordmanagers.
Een password manager, zoals deze ook wordt genoemd, is een programma dat al jouw wachtwoorden op een centrale plek beveiligd bewaart. Ook kan een wachtwoordmanager extreem veilige, willekeurige wachtwoorden voor je genereren. Er zijn een boel goede wachtwoordmanagers. Soms zijn deze zelfs gratis of bieden premium aanbieders een gratis variant van hun product aan.
Als jij graag een password manager wilt gebruiken, dan raden wij NordPass aan. Deze password manager is van NordSecurity, het bedrijf dat ook achter NordVPN zit. Voor minder dan drie euro per maand kun je een ongelimiteerd aantal wachtwoorden genereren en opslaan. Ook kun je persoonlijke notities en creditcards opslaan in NordPass’ beveiligde wachtwoordkluis. Al deze passwords kun je bovendien gemakkelijk delen over verschillende apparaten.
NordPass heeft bovendien een gratis optie. Je kunt dan dertig dagen lang de premium service uitproberen. Na deze maand gebruik je de wachtwoordkluis nog steeds gratis, maar met iets meer gelimiteerde functionaliteiten. Je kunt dan wel zelf kiezen of je alsnog upgrade natuurlijk.
6. Maak back-ups en deel bestanden via versleutelde cloudopslag
We slaan bijna allemaal bestanden op in de cloud. Denk maar aan al je documenten in Google Drive, OneDrive of Dropbox. Ook van foto’s die je maakt met je smartphone wordt vaak een back-up gecreëerd in de iCloud (Apple iOS) of Google Foto’s (Android).
Je wilt natuurlijk niet dat iedereen zomaar toegang heeft tot je intieme foto’s of persoonlijke documenten. Ook met werknemers van de cloudservice zelf wil je deze informatie waarschijnlijk niet delen.
Je zou alleen back-ups kunnen maken op een externe harde schijf, zoals een USB-stick, maar dat is niet altijd handig. Daarom is het belangrijk dat je kiest voor een cloudopslagprovider die gebruikmaakt van ‘zero-knowledge encryptie‘. Dit betekent dat alleen jijzelf weet wat er in de cloud ligt opgeslagen. En in het geval dat je een bestand via deze service deelt met anderen, zal er gebruikgemaakt moeten worden van end-to-end encryptie.
Een voorbeeld van zo’n goed versleutelde cloudopslagservice is MEGA. Deze provider biedt onder andere:
- Zero-knowledge encryptie.
- 20 GB aan gratis cloudopslag.
- Bestandherstel en andere functies om je bestanden te beschermen tegen malware.
Het mooie is dat zelfs de gratis versie van MEGA alle beveiligingsfuncties beschikbaar stelt voor de gebruiker.
7. Wees voorzichtig met downloaden
Het klinkt voor de hand liggend, maar het is onverstandig om zomaar alles wat je online tegenkomt te downloaden. Hoewel er tegenwoordig veel goede gratis software te krijgen is, moet je hierbij op blijven letten. Controleer daarom altijd de volgende aspecten voordat je iets downloadt:
- Is de software afkomstig van een betrouwbare bron?
- Wat schrijven mensen in de reviews? Zijn er veelvoorkomende problemen of klachten, dan is het misschien niet zo handig om te downloaden.
- Is de grootte van het bestand logisch? Als je een foto op wilt slaan op je telefoon, maar deze blijkt groter te zijn dan 5 MB, dan kan dit duiden op meegeleverde kwaadaardige software.
- Wat voor bestand wil je downloaden? Let altijd het bestandstype. Een ‘video-file’ die eindigt op .exe is bijvoorbeeld geen video.
- Wat staat er in de gebruiksvoorwaarden? Betaal je misschien met je gegevens voor de service in plaats van met geld? Een andere mogelijkheid is dat de service volstaat met spyware.
Meer tips over veilig downloaden vind je in de verschillende artikelen in ons downloaddossier.
8. Houd je computer schoon
Door je computer en het internet te gebruiken, download je altijd (onbewust) bestanden. Zo plaatsen websites bijvoorbeeld cookies. Dit zijn bestandjes die onthouden of je al eens op een bepaalde website of pagina bent geweest. Het is slim om de cookies eens in de zoveel tijd te verwijderen. Hoe je dat doet lees je in het artikel ‘Cookies beheren en verwijderen in je browser‘.
Ook op de harde schijf van je computer staan na verloop van tijd overbodige bestanden opgeslagen. Zo delete je soms een app, maar wordt niet alles van deze app correct verwijderd. Periodiek je computer opschonen is hiervoor een goede oplossing. Zo functioneert je computer weer snel. Op Windows doe je dit als volgt:
- Ga binnen de instellingen van je computer naar ‘Systeem‘.
- Klik vervolgens op ‘Opslag‘.
- Klik op ‘Aanbevelingen opschonen‘ om overbodige bestanden te verwijderen. Je kunt dit ook handmatig doen door de verschillende opslagonderdelen (‘Apps en onderdelen‘, ‘Overige‘ en ‘Tijdelijke bestanden‘) zelf te doorlopen. Dit raden we echter niet aan, omdat je zo per ongeluk cruciale programma’s kunt weggooien.
- Optioneel kun je ook ‘Opslaginzicht‘ inschakelen, waarbij bestanden automatisch worden opgeschoond.
9. Blijf op je hoede
Als je de bovenstaande stappen volgt, ben je al een heel eind wat betreft cybersecurity. Vergeet echter niet om altijd goed op te blijven letten. Hackers en andere internetcriminelen doen namelijk hard hun best zich zo goed mogelijk te maskeren. Dit doen zij met behulp van social engineering, een verzameling technieken om het vertrouwen van potentiële slachtoffers te winnen.
Zo zijn er criminelen die zich voordoen als een vriend van je, om zo geld af te troggelen via WhatsApp. Ook zijn er hackers die aan CEO-fraude doen, waarbij de oplichter zich voordoet als je baas of een andere (hogergeplaatste) collega. Het hoeft bovendien niet eens te gaan om persoonlijke phishinge-mails. Je kunt ook te maken krijgen met nep-klantenservices of Marktplaats-oplichters.
Er zijn een aantal zaken die je kunt controleren om te voorkomen dat je slachtoffer wordt van een cybercrime:
- Wat is het onderwerp van de mail en wie is de afzender?
- Klopt het e-mailadres of de website-URL? Neppe websites hebben vaak een URL die erg lijkt op die van de echte site, zoals Rab0bank.nl in plaats van Rabobank.nl.
- Is de website die je wilt bezoeken beveiligd via het https-protocol? Hoewel dit geen garantie is voor veiligheid, is dit wel al beter dan http-adressen.
- Staan er taalfouten, ongebruikelijke zinsconstructies, vreemde afbeeldingen of andere opvallendheden in een mail of op een website? Mocht je het niet vertrouwen, laat dan iemand anders meekijken. Je kunt ook altijd contact opnemen met de persoon die het bericht zou hebben gestuurd.
- Waar leidt de link heen? Voordat je op een download- of URL-link klikt, is het verstandig om met je cursor over de link te zweven. Linksonder op je beeldscherm krijg je dan te zien waar de link naartoe leidt. Zo kom je in ieder geval niet voor verrassingen te staan.
Conclusie: veilig internetten hoeft niet moeilijk te zijn
Het internet zit vol gevaren. Door de stappen, tips en tricks uit dit artikel te volgen, bescherm je jezelf hier goed tegen. Er zijn verschillende tools die je hierbij kunnen helpen, waaronder een antivirusprogramma, firewall, VPN, wachtwoordmanager en beveiligde cloudservice. Daarnaast is het belangrijk altijd goed op te blijven letten.
Meer informatie over veilig internetgebruik vind je in onze ‘veilig internet’-dossiers. We hebben zelfs handleidingen en tips voor speciale doelgroepen, zoals:
- Ouders en hun kinderen
- Leden van de LHBTI+-community
- Mensen met een licht verstandelijke beperking
- Zakelijke gebruikers van het midden- en kleinbedrijf (MKB)
Wil je een kort antwoord op je vraag? Kijk dan in onze FAQ. Als je jouw vraag stelt in de reacties, beantwoorden we deze zo snel mogelijk!
Er zijn op het internet verschillende (gratis) tools te vinden om je computer op te schonen. Deze leveren vaak echter meer problemen op dan dat ze oplossen. Daarom kun je beter gebruikmaken van de ingebouwde schijfopruiming van Windows. Hoe je die precies vindt, lees je in ons stappenplan voor online veiligheid.
Ja, het is altijd belangrijk om de software van je apparaten up-to-date te houden. Bij updates zorgen softwareontwikkelaars er namelijk voor dat beveiligingslekken gedicht worden. Hierdoor krijgen hackers minder gemakkelijk toegang tot je apparaat en alle foto’s, documenten en andere persoonlijke gegevens die op je smartphone staan.
Het is belangrijk om je systeem up-to-date te houden. Dit doet Windows vaak automatisch. Als je wilt controleren dat je de nieuwste versie van het besturingssysteem draait, doe je het volgende:
- Open de instellingen.
- Selecteer ‘Windows Update‘.
- Als je computer up-to-date is, zal het de melding ‘Uw pc is bijgewerkt‘ laten zien. Anders zie je hier mogelijk beschikbare updates.
- Je kunt naar extra updates zoeken door op ‘Naar updates zoeken‘ te klikken.
Het up-to-date houden van je besturingssysteem is stap 1. Lees in ons veilig internet-artikel wat je nog meer kunt doen om veilig het internet te gebruiken.
Er zijn 9 eenvoudige stappen die je kunt zetten om online zo veilig mogelijk te blijven:
- Je besturingssysteem up-to-date houden.
- Een virusscanner gebruiken.
- Je firewall gebruiken.
- Een VPN gebruiken.
- Zorg voor unieke, sterke wachtwoorden voor al je accounts.
- Gebruik een versleutelde cloudservice.
- Wees voorzichtig met downloaden.
- Schoon je computer op.
- Gebruik je gezonde verstand en blijf op je hoede.
Geheel eens met uw waarschuwingen, ik liep alleen regelmatig tegen het volgende probleem aan. Ziggo blokkeerde wel vier maal mijn e-mail (nu nog steeds) verzenden. Na enig aandringen gaf men dit schoorvoetend toe. Ook Norton wist dat Ziggo problemen heeft met het gebruik van VPN.
Iets om aandacht aan te besteden.